Hadîs âlimlerinden. İsmi, Halef bin Muhammed bin Ali bin Hamdûn el-Vâsıtî’dir. Künyesi, Ebû Muhammed’dir. Hadîs ilminde Hâfız olup, yüzbin hadîs-i şerîfi râvileriyle ezbere bilirdi. İlim öğrenmek için birçok memleket dolaştı. 400 (m. 1010) senesinden sonra vefât etti. Hıfzı kuvvetli ve tam ma’rifet sahibi bir âlim idi. İlim aldığı âlimler; başta Muhammed bin Ebi’l-Fevâris Ebû Bekr el-İsmâilî, Muhammed İbni Osman el-Müzenî, Bağdad’da,İbn-i Mâlik el-Katî’, Muhammed bin Mâsi’ ve başka zâtlardır. Bağdâd, Horasan, Şam ve Mısır’a giderek, zamanının âlimlerinden ilim öğrendi. Bağdad’ın Remle kasabasına yerleşti, ticâretle uğraştı. Ondan da; Ebû Abdullah Hâkim Ebû Aliyyil Ahvâzî, Ebü’l-Kâsım Ubeydullah İbni Ahmed el-Ezherî ve birçok âlim ilim öğrenmiştir.
İbn-i Kesîr şöyle demiştir: Halef bin Muhammed el-Vâsıtî ölünceye kadar ilimle uğraştı. Allahü teâlâ ona rahmet eylesin. Eserlerinden bir tanesi, Etrâf-üs-Sahîhayn’dır. Hadîs ilmi ile ilgili olup üç cilddir. Bu kitap düzenli tertipli bir eserdir.
Rivâyet ettiği hadîs-i şerîflerden biri şudur “Cömert kimsenin günahından uzak kalınız (kusurlarını araştırmayınız). Çünkü o düştükçe, Allah onun elinden tutar.”
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-4, sh. 107
2) Târih-i Bağdâd cild-8, sh. 334
3) Tezkiret-ül-huffâz cild-3, sh. 1067
4) El-Bidâye ven-nihâye cild-11, sh. 344
5) El-A’lâm cild-2, sh. 311
6) Keşf-üz-zünûn sh. 116
HALEF BİN MUHAMMED EL-VÂSITÎ