Kûfe’de yetişen fıkıh ve hadîs âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Hüseyn bin Habîb el-Vâdiî’dir. Künyesi, Ebû Hasin’dir. Hemedan şehrinin ortasında bulunan bir vâdi’ye nisbet edilerek “Vâdiî” denilmiştir. Bir ara Kûfe’den Bağdâd’a gitti. Oradan hadîs-i şerîf öğrenip ilim tahsil ettikten sonra Kûfe’ye döndü. Kûfe’de kadılık (hâkimlik) yaptı. 296 (m. 909) senesinin Ramazan ayında Kûfe’de vefât etti.
Fıkıh ve hadîs âlimlerinin büyüklerinden olan Muhammed bin Hüseyn, Ahmed bin Yûnus el-Yerbûî, Yahyâ bin Abdülhamîd el-Hamânî, Avn bin Selâm, Cendel bin Vâlık, Abdülhamîd bin Sâlih ve daha başka âlimlerden ilim alıp hadîs-i şerîf rivâyet etti. Kendisinden de, Yahyâ bin Muhammed bin Sa’îd, Hüseyn bin İsmail el-Mehâmilî, Ebû Amr bin Semmâk, Ahmed İbni Selmân en-Neccâd ve İsmail bin Ali el-Hâtibî hadîs-i şerîf rivâyet etmişlerdir.
Muhammed bin Hüseyn, hadîs hafızlarından olup, güvenilir, zekâ ve muhakemesi kuvvetli âlimlerdendi. Dâre Kutnî, İbrâhîm bin İshâk es-Savâf onun sika, sadûk, ilim öğrenmekte üstün gayretiyle bilinen âlimlerden biri olduğunu bildirdiler. Onun “Müsned” adında bir eseri vardır.
Onun rivâyet ettiği bir hadîs-i şerîfte Peygamber efendimiz buyurdu ki:
“Namaz kılmak için evinden mescide yürüyerek giden kimseye, yürüdüğü her adımı için Allahü teâlâ on sevâb yazar. Mescidde oturup namaz vaktini bekleyen kimse, Allaha ibâdet eden kimse gibidir. Evine dönünceye kadar namaz kılanlardan yazılır.”
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-müellifîn, cild-9, sh. 237
2) Şezerât-üz-zeheb cild-2, sh. 225
3) Târih-i Bağdâd cild-2, sh. 229
MUHAMMED BİN HÜSEYN EL-VÂDİÎ