Ana baba hakları -7-
İmam-ı Nesefî hazretleri, ana-babanın vefâtından sonra yapılması gereken vazifeleri bildirmeye şöyle devam ediyor:
11- Ana babanın vefâtında iskâtını yapmalı, kabre koymadan onların kul borçlarını ödemelidir. Allahın haklarından olan ölenin namaz ve oruç borcu için, başkası onun yerine namaz kılamaz ve oruç tutamaz. Vefat eden ana baba için, sevabı onlara olmak üzere oruç tutmalı ve hac yapmalıdır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Başkası yerine oruç tutulmaz ve namaz kılınmaz. Fakat onun orucu ve namazı için fakir doyurulur.) [Nesai]
12- Ana babanın kabirlerini cuma günleri ziyaret etmeli ve Kur’ân-ı kerim okumalıdır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Ana babasının veya birinin kabrini ihlasla ve mağfiret umarak ziyaret eden, kabul olmuş bir hac sevabı alır ve bunu âdet edinenin kabrini de melekler ziyaret eder.) [Hakim]
13- Mezar taşına caiz olmayan ifadeler yazdırmamalıdır. Mesela Fatiha veya Besmele veya âyet yazmak caiz değildir. Lâtin harfleriyle de caiz olanı yazmamalıdır. Başkaları uzun yıllardan beri yazıyorsa da, caiz değildir.
14- Ana babanın vefatından sonra, vasiyetlerini yerine getirmelidir. Vasiyet, dinimize uygun değilse yerine getirilmez.
15- Ana baba hayatta iken, evlatlarından incinmiş olsalar bile, çocuk sâlih, iyi kimse olunca râzı olurlar. Onların öğrettikleri iyi şeylerle amel ettiği müddetçe, sevabı onlara da ulaşır. Onlardan kötü bir yol edinmiş ise, her yaptığından onlara da günah yazılır ve azap gider. Bunun için, onlardan veya onların vasıtası ile öğrendiği kötü şeyleri terk etmeli, kendi kötü amelleri ile, onlara kabirde azap ettirmemelidir.
16- Ana babaya sövmemeli ve hatta yakınlarına dahi iyi davranmalıdır. Hadis-i şerifte, (Ana babaya sövmek büyük günahtır) buyuruldu. [Buhari] Yani birinin ana babasına söversen, o da senin ana babana sövebilir. Ve yine hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Ölmüş ana baba için dua ve istiğfar etmek, borçlarını ödemek, dostlarına ikram etmek, onların yakınlarını ziyaret etmek, iyi davranmak suretiyle onlara ikramda bulunun.) [Hakim]
17- Ana babanın dostları ile görüşmeli ve onları ziyaret etmelidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Babası öldükten sonra, onun dostlarını ziyaret eden, en iyi iyiliği yapmış olur.) [Müslim]
18- Ramazan ve Kurban Bayramlarında, sevabı onlara olmak üzere sadaka-i fıtır vermeli ve Kurban Bayramında kurban kesmelidir.
19- Ana babanın sevdiği yemeği yapıp, fakirlere verip ruhlarını şâd etmelidir.
20- Ana babanın kötülüklerini kimseye söylememelidir. Hadis-i şerifte (Ölülerinizi hayırla anın, iyiliklerini söyleyin, kötülüklerini açıklamayın) buyuruldu. [Tirmizi]
Hasan Yavaş 2023-10-25 01:46:12